قرار موقوفی تعقیب یکی دیگر از قرارهای نهایی ساقط کننده تعقیب و رسیدگی به جرم و متهم می باشد که در این مقاله ابتدا به مقدمه ای جهت توضیح اینکه قرار چیست توسط چه کسی صادر میشود و آیا قابل اعتراض است یا خیر و بعد از آن به تعریف قرار موقوفی تعقیب اشاره می کنیم
مقدمه قرار موقوفی تعقیب و قرار های نهایی
قرارهای نهایی قرارهایی هستند که موجب پایان یافتن انجام تحقیقات مقدماتی شده پرونده را به بایگانی و یا جهت رسیدگی به دادگاه میفرستند برخی از این قرارها در ماهیت امر صادر شده و مستلزم اظهار نظر درباره کافی بودن یا نبودن دلایل اثبات اتهام است و برخی دیگر بدون ورود در ماهیت تنها حاوی اعلام عدم قابلیت تعقیب کیفری متهم و عدم امکان اظهار نظر راجع به اتهام او به دلایل شکلی است
قرارهای نهایی مرجع تحقیق عبارتند از
قرار منع تعقیب
قرار موقوفی تعقیب
قراره بایگانی پرونده
قرار توقف تحقیقات
قرار جلب به دادرسی
که این قرارها اعم از اینکه توسط بازپرس صادر شوند یا دادیار به دلیل اهمیت آنها و تاثیری که در سرنوشت پرونده دارند باید به تایید دادستان نیز برسند تنها قراری که نیاز به تایید دادستان ندارد قرار بایگانی پرونده در جرایم تعزیری درجه ۷ و ۸ توسط دادگاه صادر شده و نیاز به موافقت مرجع دیگری ندارد
همچنین قرارهای نهایی به دلیل اینکه در اغلب موارد موجب خاتمه یافتن تعقیب کیفری میشوند قابل اعتراض هستند جز قرار جلب به دادرسی که قابل اعتراض نیست قرارهای قابل اعتراض فقط توسط شاکی میتوانند مورد اعتراض قرار گیرند جز قرار بایگانی پرونده که هم توسط شاکی و هم توسط دادستان قابل اعتراض است
مهلت اعتراض به قرارهای مذکور ده روز و برای اشخاص مقیم خارج از کشور یک ماه از تاریخ ابلاغ است مرجع رسیدگی به اعتراض به این قرارها اصولاً دادگاهی است که صلاحیت رسیدگی به اتهام را دارد مگر اینکه دادگاه صالح دادگاه انقلاب یا کیفری یک باشد و در آن محل چنین دادگاهی تشکیل نشده باشد که در این صورت در دادگاه کیفری دو مورد رسیدگی قرار خواهد گرفت رای که دادگاه در مقام رسیدگی به اعتراض صادر میکند اصولاً قطعی و غیر قابل اعتراض است جز در قرارهای منع یا موقوفی تعقیب در جرایم موضوع بندهای الف ب پ و ت ماده ۳۰۲ قانون آیین دادرسی کیفری که فقط در صورت تایید این قرارها قابل اعتراض هستند.
در قانون آیین دادرسی کیفری اصولاً اصطلاح تجدید نظر برای وقتی به کار رفته که مرجع رسیدگی به اعتراض دادگاه تجدید نظر استان باشد مرجع رسیدگی به اعتراض شاکی نسبت به رای دادگاه در تایید قرار منع یا موقوفی تعقیب نیز دیوان عالی کشور بوده است.
تعریف قرار موقوفی تعقیب
این قرار یک قرار شکلی و به معنای عدم امکان ادامه تعقیب کیفری و انجام تحقیقات مقدماتی قطع نظر از دلایل اثبات اتهام است به عبارت دیگر این قرار در مواردی صادر میشود که از نظر مرجع تحقیق متهم به دلایلی شکلی غیر مرتبط با ارتکاب عمل غیر قابل تعقیب کیفری است بیشتر موارد صدور قرار موقوفی تغییر در ماده ۱۳ قانون آیین دادرسی کیفری ذکر شده است بر اساس آن تغییر امر کیفری که طبق قانون شروع شده است و همچنین اجرای مجازات موقوف نمیشود مگر در موارد زیر
فوت متهم یا محکوم علیه
- گذشت شاکی یا مدعی خصوصی در جرایم قابل گذشت
- شمول عفو
- نسخ و مجازات قانونی
- شمول مرور زمان در موارد پیش بینی شده در قانون
- توبه متهم در موارد پیش بینی در قانون
- اعتبار امر مختومه : چنانچه یک دعوای کیفری در دادگاه مطرح شده و مورد رسیدگی قرار گرفته باشد و نهایتاً در خصوص آن دعوا یک حکم قطعی صادر شده باشد آن پرونده اعتبار امر مختوم را کسب نموده است کسب اعتبار امر مختوم موجب میگردد تا در صورت طرح مجدد همان دعوای کیفری در مراجع قضایی آن مرجع اقدام به صدور قرار موقوفی تعقیب نماید چرا که امکان رسیدگی به یک دعوا برای دو یا چند بار وجود ندارد و امکانپذیر نیست
علاوه بر این موارد در موارد دیگر هم ممکن است که به لحاظ شکلی و قطع نظر از تحقق یا عدم تحقق جرم متهم قابل تعقیب نباشد که در این موارد نیز قرار موقوفی تعقیب صادر میگردد به همین جهت است که بند پ ماده ۳۸۹ قانون آیین دادرسی کیفری در مورد تکلیف دادگاه کیفری یک درباره متهم میگوید « در صورتی که به دلیل شمول مرور زمان گذشت شاکی یا مدعی خصوصی و یا جهت قانونی دیگر متهم قابل تغییر نباشد قرار موقوفی تغییر صادر میکند…» مانند وقتی که متهم به دلیل مصونیت سیاسی در ایران غیر قابل تغییر کیفری باشد که در این حالت عمل او جرم محسوب میشود ولی بنا به ملاحظات مربوط به نزاکت بینالمللی و تامین شرایط خدمت ماموران دیپلماتیک خارجی و بر اساس اسناد بین المللی مورد قبول ایران متهم قابل تعقیب نبوده و باید در مورد او قرار موقوفی تعقیب صادر گردد همچنین در صورت احراز متهم در زمان ارتکاب جرم وی به دلیل فقدان مسئولیت کیفری قابل تعقیب نیست و به استناد ماده ۲۰۲ قانون آیین دادرسی کیفری در مورد او قرار موقوفی تعقیب صادر میشود
اعتراض به قرار موقوفی تعقیب
بر اساس ماده ۲۷۰ قانون آیین دادرسی کیفری قرار موقوفی تعقیب قابل اعتراض است مهلت اعتراض به قرارهای قابل اعتراض برای اشخاصی که در ایران سکونت دارند ده روز و برای افرادی که خارج از کشور ایران اقامت دارند یک ماه از تاریخ ابلاغ است بدین ترتیب شاکی میتواند ظرف مهلت مقرر برای نقض قرار موقوفی تعقیب اعتراض خود را به دادگاه صالح بدهد اگر دادگاه قرار موقوفی تعقیب را نقض کند به دادسرا دستور میدهد که تحقیقات را تکمیل کند و سپس نظر خود را بیان کند
سوالات متداول
آیا عفو باعث صادر شدن قرار موقوفی تعقیب میگردد؟
بله عفو عمومی تعقیب و دادرسی را در جرایم موجب تعزیر متوقف مینماید بنابراین یکی از موارد صدور قرار موقوفی تعقیب میباشد
قرار موقوفی تعقیب چیست؟
قرار موقوفی تعقیب یکی از قرارهای شکلی است که به موجب آن پرونده کیفری مختومه اعلام میگردد که یکی از دلایل آن میتواند فوت متهم گذشت شاکی و یا شمول عفو و شرایط دیگری باشد که در ماده ی 13 ایین دادرسی کیفری بیان گردیده است
ReplyForward |