شرکت سهامی عام چیست

شرکت سهامی عام یکی از شرکت‌هایی است که در قانون تجارت به طور مفصل درباره این شرکت توضیح داده است آن را تعریف کرده و نحوه تشکیل آن را به وضوح بیان نموده است که در این مقاله سعی داریم با تعریف و توضیح تمامی موارد شما عزیزان را با نحوه تشکیل شرکت سهامی عام آشنام کنیم.

شرکت سهامی عام دو مشخصه اصلی دارد یکی اینکه سرمایه آن به قطعات مساوی به نام سهام تقسیم می‌شود و دیگری آنکه مسئولیت سهامداران در قبال بدهی‌های شرکت محدود به مبلغ اسمی سهام آنها است.

مبلغ اسمی سهام مبلغی است که برای ارزش هر سهمی را مشخص می‌کند که در شرکت سهامی عام مبلغ اسمی سرمایه نمی‌تواند از ده هزار ریال بیشتر باشد.

شرکت سهامی عام شرکتی است که قسمتی از سرمایه اولیه آن توسط موسسین تامین می‌شود و قسمت دیگری باید به عرضه عمومی گذاشته شود تا توسط اشخاصی که مایل هستند پرداخت شود به عبارت دیگر موسسین قسمتی از سرمایه شرکت را از طریق فروش سهام پرداخت می‌کنند و سایر اشخاصی که آنها را پذیره نویس می‌نامیم قسمتی از سهام شرکت را قبل از تاسیس خریداری (پذیره‌نویسی) می‌کنند.

تامین بخشی از سرمایه شرکت سهامی عام از سوی عموم را پذیره‌نویسی گویند پذیره‌نویسی یک عمل تجاری نیست.

برخی از اوصاف اساسی شرکت سهامی عام

• مسئولیت سهامداران در این شرکت مانند مسئولیت شرکای شرکت‌های دیگر محدود است یعنی فقط به میزان سهامشان مسئول پرداخت بدهی‌های شرکت هستند.
• برخلاف دیگر شرکت‌ها برای تاسیس شرکت سهامی عام حداقل سرمایه تعیین شده است و آن پنج میلیون ریال است به این معنی که برای تشکیل شرکت سهامی عام در ابتدا حداقل باید پنج میلیون ریال سرمایه وجود داشته باشد.
• شیوه‌های اداره آن کامل است و مقررات قابل توجهی راجع به نحوه اداره و شیوه مدیریت و اخذ تصمیم نسبت به شرکت سهامی عام وضع شده است از همین رو این قالب برای تشکیل شرکتی با تعداد زیادی از شرکا مناسب است شرکای شرکت سهامی عام گاه تا هزاران شخص می‌رسد.
• در تصمیم گیری برای اداره این شرکت اکثریت آرا ملاک است منظور از اکثریت نیز اکثریت سرمایه است یعنی عده‌ای از شرکا که بیش از نصف سرمایه شرکت را دارا باشند حتی اگر این شرکا از لحاظ عددی در اکثریت نباشند بنابراین شیوه اخذ تصمیم در این شرکت ساده و سریع است.
• نقل و انتقال سهام در این شرکت بسیار آسان است و با هیچ مانعی روبرو نیست و نمی‌توان آن را منوط به موافقت شخص یا نهادی کرد.

تعداد سهامداران

شرکت سهامی عام از یک طرف ماده ۳ لایحه اصلاحی قانون تجارت حداقل تعداد شرکا را سه نفر می‌داند و از طرف دیگر ماده ۱۰۷ لایحه اصلاحی قانون تجارت بیان می‌دارد که هیئت مدیره شرکت سهامی حداقل باید پنج نفر باشند و از آنجایی که بنا بر همین ماده اعضای هیئت مدیره باید از میان سهامداران انتخاب شوند بنابراین تعداد شرکا در شرکت سهامی عام نمی‌تواند از پنج نفر کمتر باشد.

روند تشکیل شرکت سهامی عام

• چند نفر به عنوان موسسین شرکت ابتدا قسمتی از سرمایه شرکت را در حساب بانکی به نام «شرکت در شرف تاسیس »می‌سپارند.
• موسسین سپس مدارکی را که باید به امضای همه آنها رسیده باشد به مرجع ثبت شرکت‌ها تسلیم می‌کنند این مدارک عبارتند: 
• از اظهارنامه‌ای که باید حاوی موارد مذکور در ماده ۷ لایحه اصلاحی قانون تجارت باشد
• طرح (پیش‌نویس )اساسنامه شرکت که باید حاوی موارد مذکور در ماده ۸ لایحه اصلاحی قانون تجارت باشد
• طرح (پیش‌نویس )اعلامیه پذیره‌نویسی سهام که باید حاوی موارد مذکور در ماده ۹ لایحه اصلاحی قانون تجارت باشد.
• شرکت سهامی عام باید تا شش ماه از تاریخ تحویل این اظهارنامه به ثبت برسد در غیر این صورت به درخواست هر یک از موسسین یا پذیره‌نویسان مرجع ثبت شرکت‌ها گواهینامه مبنی بر عدم ثبت شرکت صادر و به بانکی که تعهد سهام در آن به عمل آمده( بانکی که عموم به آن مراجعه کردند و سهام خریداری نمودند) ارسال می‌کند تا موسسین و پذیرنویسان با رجوع به بانک تعهدنامه و پول خود را مسترد کنند در این صورت هزینه‌های صورت گرفته برای تاسیس شرکت بر عهده موسسین خواهد بود.
• مرجع ثبت شرکت‌ها پس از تطبیق مندرجات مدارک فوق با قانون اجازه انتشار اعلامیه پذیره‌نویسی را صادر می‌کند که اجازه انتشار اعلامیه پذیره نویسی توسط مرجع ثبت شرکت‌ها پس از موافقت سازمان بورس و اوراق بهادار صادر می‌شود.
• این اعلامیه توسط موسسین در روزنامه‌ها چاپ می‌شود و در بانکی که پذیره‌نویسی در آنجا صورت می‌گیرد نیز نصب می‌شود تا عموم مردم آن را مشاهده کنند و اقدام به خرید سهام نمایند.
• پس از گذشت مهلت پذیره نویسی که تمامی سهام‌ها خریداری شود موسسین حداکثر تا یک ماه بعد به به تعهدات پذیره‌نویسان رسیدگی می‌کنند.
• موسسان پس از احراز این مسئله که تمام سرمایه شرکت خریداری شده و حداقل ۳۵ آن پرداخت شده تعداد سهام هر یک از تعهد کنندگان را تعیین و مجمع عمومی موسس را دعوت می‌کند عمومی موسس متشکل است از موسسین و پذیره نویسان.
• مجمع عمومی موسس امور زیر را انجام می‌دهد:
• احراز پذیره‌نویسی کلیه سهام شرکت و احراز پرداخت شدن مبالغ لازم تصویب آورده غیر نقدی موسسین و امتیاز درخواستی موسسین تصویب اساسنامه شرکت انتخاب اولین مدیران انتخاب اولین بازرس یا بازرسان انتخاب یک روزنامه کثیر الانتشار برای درج آگهی‌های شرکت تا تشکیل اولین مجمع عمومی عادی.
• مدیران و بازرسانی که توسط مجمع عمومی موسس انتخاب می‌شوند باید کتبا قبول سمت کنند. به عبارت دیگر باید به صورت کتبی قبولی خود را اعلام نمایند. چون از تاریخی که مدیران و بازرسان در شرکت سهامی عام کتباً قبول سمت می‌کنند شرکت سهامی تشکیل می‌شود.
• تشکیل اولین مجمع عمومی سالانه دعوت‌ها و اطلاعیه‌های شرکت در دو روزنامه کثیرالانتشار منتشر می‌شود یکی در روزنامه تعیین شده توسط مجمع عمومی موسس و دیگری روزنامه‌ای که توسط وزارت فرهنگ و ارشاد تعیین می‌شود.

سوالات متداول