اعمال تاجر در چه صورتی تجاری است؟

اعمال تاجر برای اینکه تجاری محسوب شود دارای شرایط خاصی هست که همگی در قانون تجارت بیان شده و قانونگذار یکسری موارد را به طور مفصل بیان نموده تا اعمال تاجر تجاری به حساب بیاید البته ذکر این نکته لازم که باید تاجر را تعریف کنیم تا بدانیم چه افرادی طبق قانون تاجر می باشند و بعد از آن اعمال تجاری را نام می‌بریم که تاجر اگه این موارد را تجارت کند اعمالش تجاری محسوب می شود.

تعریف تاجر 

طبق ماده ۱ قانون تجارت تاجر شخصی است که شغل معمولی خود را معاملات تجارتی قرار دهد در این خصوص باید توجه داشت که تاجر ممکن است شخص حقیقی باشد یا شخص حقوقی مثل شرکت‌های تجاری. برای آنکه شخصی تاجر تلقی شود لازم نیست که اسم او در دفتر ثبت تجارتی ثبت شده باشد همچنین لازم نیست که شخص دارای کارت بازرگانی باشد بلکه همین که شغل معمولی او اعمال تجاری باشد کافی است.

گروه پیشداد در حال حاضر با استفاده از بهترین وکلای ایران، قادر به پیگیری، مشاوره و حل مشکلات حقوقی شما عزیزان است. در صورت تمایل میتوانید با شماره زیر جهت مشاوره تماس حاصل نمایید.
09122389400

منظور از شغل معمولی فعالیت برای امرار معاش است به عبارت دیگر منظور آن است که محل اصلی درآمد شخص اعمال تجاری باشد بنابراین اگر شخصی در مشاغل متعددی شاغل باشد که برخی از آنها تجاری و برخی غیرتجاری باشد در صورت این فرد حاجات محسوب می‌شود که محل اصلی درآمد او از اعمال تجاری باشد.

انجام معاملات تجاری باید شغل معمولی شخص باشد مگر در موارد استثنایی مانند شرکت‌های سهامی اعم از سهامی خاص و سهامی عام که حتی اگر موضوع آنها معاملات تجاری نباشند تاجر محسوب می‌شوند.

اگر شخصی که ممنوع از انجام اعمال تجاری است علی رغم منع قانونی مبادرت به اعمال تجاری نماید و شغل معمولی او عملیات تجاری باشد چنین شخصی نیز تاجر تلقی می‌شود.

اعمال تجاری تاجر

همانطور که در توضیح بالا گفته شد تاجر برای اینکه اعمالش تجاری باشد باید شغل معمولی خود را یکی از موارد زیر قرار دهد

خرید یا هرگونه به دست آوردن هر نوع مال منقول به قصد فروش یا اجاره اعم از آنکه تصرفاتی در آن بشود یا نشود  مثلاً خرید ماشین به قصد فروختن یا اجاره دادن

• در این بند برای آنکه خرید یا به دست آوردن مال منقول تجاری تلقی شود وجود قصد فروش یا اجاره مال به دست آمده برای تجاری تلقی شدن بسیار مهم است و موضوعیت دارد.
• قصد فروش یا اجاره مال منقول مثل ماشین در همان حین خرید یا تحصیل مال منقول موجود باشد نه آنکه بعدا چنین قصدی پیدا کند برای مثال اگر شخصی مالی را برای استفاده شخصی بخرد ولی سپس آن را بفروشد عمل او تجاری نیست.
• اجاره کردن مال منقول برای اجاره دادن نیز مشمول این بند است برای مثال اگر تاجری مال منقولی را اجاره کند بدین قصد که آن را به دیگری اجاره دهد عمل او تجاری است و اگر شغل معمولی آن شخص اجاره کردن اموال منقول به قصد اجاره دادن آنها باشد تاجر محسوب می‌شود.
• طبق ماده ۱۹ قانون مدنی مال منقول مالی است که از مکانی به مکان دیگر قابل نقل و انتقال باشد بدون اینکه به خود یا محلی آن خرابی وارد شود.

تصدی به حمل و نقل از راه خشکی یا آب یا هوا به هر نحو که باشد

• درباره این بند مواد زیر باید بیان شود تصدی به حمل و نقل چه راجع به اشیا باشد چه به راجع به اشخاص عمل تجاری است حمل و نقل ممکن است به سه صورت باشد دریایی- هوایی و زمینی، حمل و نقل زمینی خود به دو صورت است ریلی و جاده‌ای.
• شرکت حمل و نقل یا صاحب بنگاه حمل و نقل تاجر است اما رانندگان او تاجر نیستند.
• هر قسم عملیات دلالی یا حق العمل کاری یا عاملی یا تصدی به هر نوع تاسیساتی که برای انجام بعضی امور ایجاد می‌شود مانند تسهیل معاملات ملکی یا پیدا کردن خدمه یا تهیه ملزومات و غیره.
• درباره این بند موارد زیر حائز اهمیت است این بند چهار عمل را به عنوان عمل تجاری معرفی می‌کند دلالی حق العمل کاری عاملی تصدی به تاسیساتی که برای انجام برخی امور ایجاد می‌شود از چهار عمل تجاری که در این بند آمده سه عمل بدون عنوان تصدی ذکر شده است بنابراین نیاز به تکرار و استمرار ندارد و یک عمل که همان آخری است با عنوان تصدی ذکر شده است بنابراین نیاز به تکرار و استمرار دارد یعنی اگر یک نفر یک بار هم دلالی انجام دهد عمل او تجاری است .
• عامل یا همون نمایندگی این عنوان در قانون تعریف نشده است به نظر می‌رسد مانند وکالت است یعنی انجام امور به نام دیگری و به حساب دیگری در ازای دریافت پاداش اجرت برخلاف حق العملکاری که انجام امور به نام خود و به حساب دیگری است.
• معامله زمین و املاک عمل تجاری محسوب نمی‌شود اما تصدی تسهیل معاملات ملکی طبق این بند عمل تجاری است.
• مثلاً موسسات تبلیغاتی موسسات کاریابی شرکت‌های توریستی و جهانگردی موسسات وصول مطالبات و غیره می‌توانند از مصادیق تصدی به تاسیساتی باشند که برای برخی امور ایجاد می‌شوند.

تاسیس و به کار انداختن هر قسم کارخانه مشروط بر اینکه برای رفع حواج شخصی نباشد

• کارخانه در قوانین موجود تعریف نشده است و تعریف آن به عرف واگذار شده است می‌توان کارخانه را محلی برای تبدیل کالاهای اولیه به یک محصول ثانویه یا یک فرایند صنعتی دانست.
• کارخانه ممکن است وابسته به یک شرکت تجاری باشد یا وابسته به یک موسسه غیرتجاری یا حتی ممکن است وابسته به یک شخص حقیقی باشد.
• قانون، تاسیس و راه‌اندازی کارخانه را عمل تجاری دانسته است و کارخانه‌داری و اداره کارخانه راه‌اندازی شده را تجاری نمی داند.

تصدی به عملیات حراجی 

• درباره این بند باید گفت که حراجی بدین معناست که شخصی که قصد فروش کالایی را دارد آن را به معرض فروش گذارد با این قید که هر شخصی که بیشترین قیمت را پیشنهاد داد کالا به او فروخته شود.
• حراجی نیز با عنوان تصدی آمده است یعنی نیاز به تکرار و استمرار دارد و یک بار اقدام به عمل حراجی عمل تجاری تلقی نمی‌شود.
• متصدی حراجی کسی است که در مقابل دریافت اجرت عملیات حراجی را اداره می‌کند و اموال دیگران را در ازای دریافت پاداش به بالاترین قیمت برای آنها می‌فروشد پس اگر کسی که مالک اموالی از خود شخصاً آنها را به حراج بگذارد مشمول این بند نخواهد بود.

تصدی به هر قسم نمایشگاه‌های عمومی

• نمایشگاه مکانی است برای آنکه شی فیلم تئاتر هنر ورزش یا هر محصول و رویدادی به نمایش عمومی گذاشته شود به نحوی که تماشا کنندگان در ازای تماشای شی یا هنری که به نمایش گذاشته شده به متصدی نمایشگاه وجهی بپردازند.
• اداره نمایشگاه عمومی در صورتی تجاری‌ تلقی می‌شود که همراه با تکرار و استمرار باشد زیرا در خصوص آن نیز از عبارت تصدی استفاده شده است.
• هر قسم عملیات صرافی و بانکی صرافی تبدیل پول با پول را صرافی گویند خرید و فروش طلا نقره صرافی محسوب نمی‌شود اما خرید و فروش سکه‌های بانکی که توسط بانک مرکزی ضرب می‌شوند مشمول عنوان صرافی است.
• کلیه عملیات بانکی مانند افتتاح حساب تنزیل اسناد تجاری قبول سپرده‌گذاری اعطای وام صدور ضمانت نامه گشایش اعتبارات اسنادی و غیره مشمول این بند است.
• موسسات مالی و اعتباری و صندوق‌های قرض الحسنه بانک محسوب نمی‌شوند اما فعالیت‌های بانکی انجام می‌دهند و به همین دلیل تاجر محسوب می‌شوند.

معاملات برواتی اعم از اینکه بین تاجر یا غیر تاجر باشد

• برات نوشته‌ای است که شخصی به نام براتکش (صادر کننده برات) آن را به نفع شخص دیگری به نام دارنده برات صادر می‌کند تا دارنده برات با مراجعه به شخص ثالثی به نام براتگیر وجه برات را از او دریافت کند.
• صدور برات به صورت اتفاقی و به وسیله اشخاص غیر تاجر هم عمل تجاری محسوب می‌شود.
• معاملات راجع به چک و سفته مشمول این بند نیست و تجاری تلقی نمی‌شود.

عملیات بیمه بحری و غیر بحری

• بیمه عقدی است که به موجب آن یک طرف بیمه‌گر تعهد می‌کند که در ازای پرداخت وجه یا وجوهی از جانب طرف دیگر بیمه گذار در صورت وقوع حادثه یا ورود خسارت یا حصول شرطی خسارت وارده بر او را جبران کرده یا وجه معینی بپردازد.
• بیمه اموال غیرمنقول یعنی بیمه املاک هم عمل تجاری محسوب می‌شود.
• کشتی‌سازی و خرید و فروش کشتی و کشتیرانی داخلی یا خارجی و معاملات راجع به آنها.
• هر نوع معامله‌ای راجع به کشتی مانند اجاره و رهن کشتی عمل تجاری است خرید کشتی در هر صورت حتی خرید آن برای مصارف شخصی هم عمل تجاری محسوب می‌شود.
• ساختن خانه یا آپارتمان یا محل کسب به منظور سکونت یا پیشه یا اجاره یا فروش.

علاوه بر موارد فوق ماده ۳ قانون تجارت مواردی را اضافه کرده است که اعمال تاجر را تجاری می داند

• کلیه معاملات بین تجار و کسبه و صرافان و بانک‌ها عمل تجاری محسوب می‌شود
• بنابراین ماده کلیه معاملاتی که تجار با یکدیگر انجام می‌دهند عمل تجاری محسوب می‌شود و نیاز به اثبات اینکه این معامله برای هوایج تجاری منعقد شده نیست
• کلیه معاملاتی که تاجر با غیر تاجر برای حوایج تجاری خود انجام می‌دهد کلیه معاملاتی که اجزا یا خدمه یا شاگرد تاجر برای امور تجارتی ارباب خود می‌نماید 
• منظور از اجزا کارمندان تاجر است مانند کارمندان و کارکنان یک شرکت تجاری
•  کلیه معاملات شرکت‌های تجاری

سوالات متداول

ReplyForward