عقد یکی از موارد مهم حقوقی است که روزانه بین افراد جامعه بسیار اتفاق می افتاد که انواع مختلف دارد با شرایط خاص خود و ما در این مقاله به تعریف و بیان سه عقد معلق و مشروط و موجل و تفاوت آنها میپردازیم.
در ابتدا با تعریف عقد شروع می کنیم.
عقد
عقد عبارت است از اینکه چند نفر در مقابل یک یا چند نفر دیگر تعهد به انجام امری نمایند و طرفین دیگر آن را قبول کنند.
عقد مشروط
عقود از حیث دربردارندگی شرط به دو دسته تقسیم میشوند : عقود مشروط و عقود غیر مشروط
عقد مشروط عقدیست که در ضمن آن شروطی موافق با مواد ۲۳۲ تا ۲۴۶ قانون مدنی در آن درج شده باشد به عبارت دیگر اگر در یک عقدی هر یک از شروطی که در مواد ۲۳۲ تا ۲۴۶ قانون مدنی درج شده است بیاید به آن عقد عقد مشروط میگویند و اگر در عقدی شرطی درج نشده باشد به آن عقد غیر مشروط میگویند.
گروه پیشداد در حال حاضر با استفاده از بهترین وکلای ایران، قادر به پیگیری، مشاوره و حل مشکلات حقوقی شما عزیزان است. در صورت تمایل میتوانید با شماره زیر جهت مشاوره تماس حاصل نمایید.
09122389400
عقد معلق
عقود از حیث اینکه آثار آنها منجزاً بعد از انعقاد عقد حاصل میشود یا آنکه حصول آثار آنها معلق به شرایط خاصی در آینده باشد به دو دسته تقسیم میشود : عقد منجز و عقد معلق
عقد منجر عقدیست که آثار آن بر حسب انشا موقوف امر دیگری نیست یعنی اثر عقد مانند تملیک مال یا ایجاد تعهد بعد از آنکه عقد منعقد گردید بلافاصله حاصل میگردد به عبارت دیگر اثر حقوقی آن بعد از توافق به وجود میآید برای مثال در جمله خانهام را به شما فروختم اگر شما این جمله را قبول کنید بلافاصله بعد از قبول مالک خانه میشوید
عقد معلق عقدیست که آثار آن بر حسب انشا موقوف امر دیگری است یعنی اثر عقد مانند تملیک یک مال یا ایجاد تعهد بعد از آنکه عقد منعقد گردید حاصل نمیشود بلکه بین انعقاد عقل تا حصول آثار عقد مدتی فاصله واقع میشود و حصول اثر اصلی عقد منوط به وقوع شرطی شده است مانند اینکه این کتاب را به شما فروختم اگر در آزمون قبول شوم در خصوص این مثال اگر معلق علیه حاصل شود یعنی اگر در آزمون قبول شوم مالکیت به فعلیت میرسد و آثار عقد حاصل میشود و شما مالک کتاب میشوید که این تعلیق صورتهای مختلفی دارد و ممکن است که تعلیق به یکی از این دو صورت باشد
- تعلیق در انشا
- تعلق در مُنشَا
تعلیق در انشا
تعلیق در انشا به این معنی است که عقد منعقد نمیشود بلکه انعقاد آن منوط به واقعه خارجی شود مانند اگر در کنکور قبول شوی خانهام را به تو هبه خواهم کرد در صورت تعلیق در انشا عقد مورد نظر طرفین منعقد نمیشود و و هنوز پیشنهاد و قبولی نوشته نشده است و همه چیز به آینده موکول شده است
تعلیق در منشأ
تعلیق در منشا به این معنا است که عقد منعقد میشود اما آثار آن منوط به واقعه خارجی میشود مانند خانهام را به تو هبه کردم اگر در کنکور قبول شوی در این حالت عقد منعقد شده اما آثار آن به آینده موکول شده است تعلیق در منشا در تمام عقود راه دارد و صحیح است جز در دو مورد عقد نکاح و عقد ضمان نقل ذمه
تفاوت عقد معلق و عقد مشروط
عقد مشروط عقدی است که منعقد شده و آثارش هم در همان موقع جاری شده است اما التزامات این عقود موکول به شرط یا شروطی شده است. برای مثال وقتی در ضمن عقد بیع شرط میشود که باید برای ساختمان آسانسور نصب کند به محض انعقاد عقد اثر اصلی عقد که همان انتقال مالکیت است حاصل شده است اما اگر بایع به شرط عمل نکند و آسانسور نصب نکند میتوان الزام او را تقاضا کرد و اگر الزام او موثر نباشد میتوان با فسخ عقد خود را از زیر بار تعهدات ناشی از آن عقد معاف نمود به عنوان مثال دیگر در عبارت خودروام را فروختم اگر ظرف یک سال پروژه خانهسازی من را تمام کنی مفهوم این جمله آن است که تملیک خودرو متوقف بر اتمام پروژه خانه سازی است و تا قبل از ساخت انتقال مالکیت صورت نمیگیرد اما در عبارت خودروام را به تو فروختم به شرط اینکه ظرف یک سال پروژه خانه سازی من را تمام کنی تملیک محقق شده است و در مقابل خریدار نیز متعهد است که مبادرت به ساخت خانه نماید
عقد موجل
عقود از حیث موعد انجام تعهدات ناشی از یک عقد به عقد حال و عقد موجل تقسیم میشود
عقد حال عقدیست که تعهدات ناشی از آن بلافاصله اجرا میشود مانند کالایی که خریداری میشود و در همان زمان انعقاد عقد آثار عقد مانند تحویل کالا و پرداخت پول نیز اجرا میشود
عقد موجل عقدی است که تعهدات ناشی از آن بعد از گذشت مدتی اجرا میشود یعنی تعهدات ناشی از آن در زمانی معلوم و مشخص در آینده انجام میشود مانند خانهای که خریداری میشود ولی ۱۰ روز دیگر به عنوان موعد تحویل تعیین میشود در عقود معجل برای انجام تعهدات ناشی از عقد و اجرای آثار عقد سررسید تعیین میشود.
تفاوت عقود معلق و موجل
در عقود موجل آثار عقد مانند انتقال مالکیت نبی به مشتری به محض انعقاد عقد رخ داده است و فقط اجرای برخی از تعهدات مانند تحویل مبیع به آینده مشخص و روشن واگذار شده است اما در عقود معلق هنوز آثار عقد ایجاد نشده است و ایجاد آثار عقد به آینده مبهم و نامشخص موکول شده است
در عقد معلق آثار عقد همزمان با عقد حاصل نمیشود بلکه بعد از وقوع معلق علیه حاصل میشود برای مثال در یک عقد معلق هنوز مالکیت ایجاد نشده و مالکیت در زمان حصول معلق علیه ایجاد میشود به عبارت دیگر در عقود معلق آثار عقد به آینده مبهم و رویدادی احتمالی یعنی زمان حصول معلق علیه که نمیدانیم چه زمانی است موکول شده است
در عقد موجل آثار عقد مانند تملیک یا ایجاد تعهد یا ایجاد اجازه برای تصرف در اموال غیر همزمان با عقد حاصل میشود ولی اجرای آن برای مدت معینی به تاخیر میافتد مانند آنکه شخصی خانه خود را بفروشد و طرفین یک ماه دیگر را به عنوان موعد تحویل خانه معین نمایند در این حالت اثر عقد که همان انتقال مالکیت باشد به تاخیر نیفتاده و زمان انعقاد عقد حاصل شده است آنچه به تاخیر افتاده زمان اجرای تعهدات عقد مبنی بر تحویل خانه است بنابراین در عقود موجل برخلاف عقود معلق که هنوز اثر عقل ایجاد نشده است آثار عقل ایجاد شده است ولی اجرای آنها به سررسیدی مشخص واگذار شده است.
سوالات متداول
تعلیق در منشا به چه معنا است؟
تعلیق در منشا به این معناست که عقل منعقد میشود اما آثار آن منوط به واقعه خارجی میشود مانند خانم را به توحبه کردم اگر در کنکور قبول شوی
عقد مشروط به چه معنا است؟
عقد مشروط عقدی است که منعقد شده و آثارش هم در همان موقع جاری شده است اما التزامات این عقد موکول به شرط یا شروطی شده است.
ReplyForward |