ورشکستگی به تقلب و تقصیر از انواع ورشکستگی می باشد که ابتدا لازم است مفهوم ورشکستگی را بدانیم تا با انواع آشنا بشیم.
تعریف ورشکستگی
اگر تاجر اعم از آنکه شخص حقیقی باشد یا شخص حقوقی (شرکت تجاری ) در پرداخت وجوهی که بر عهده اوست دچار توقف شود و به واسطه این توقف و به منظور حفظ حقوق طلبکارانش از تصرف در اموال خود ممنوع شود به چنین حالت که تاجر از تصرف در اموال خود منع میشود ورشکستگی میگویند پس از صدور حکم ورشکستگی قواعد خاص ورشکستگی بر اموال و مطالبات و دیون تاجر ورشکسته و تصفیه دیون او حکومت میکند.
شرایط ورشکستگی
در مورد حکم ورشکستگی توجه داشته باشید که صدور ان منوط به دو شرط است
- تاجر بودن مدیون
- توقف مدیون توقف به معنی توقف تاجر در پرداخت بدهیهای خودش است
انواع ورشکستگی
- ورشکستگی عادی
- ورشکستگی به تقصیر که خود به دو دسته تقسیم می شود
- ورشکستگی به تقصیر اختیاری
- ورشکستگی به تقصیر اجباری
- ورشکستگی به تقلب
ورشکستگی عادی که معلول جریانات عادی امور عوامل پیش بینی نشده است در این حالت تاجر مرتکب تفسیر و تقلبی نشده است.
ورشکستگی به تقصیر
ورشکستگی به تقصیر اجباری در این حالت قاضی باید تاجر را ورشکسته به تقصیر اعلام کند به عبارت دیگر علاوه بر آنکه تاجر از حیث تجاری ورشکسته شده است از حیث جزایی نیز مرتکب جرم شده و محکوم به مجازات ورشکستگی به تقصیر میشود
مواردی که دادگاه باید حکم ورشکستگی به تقصیر تاجر را صادر کند عبارتند از
- زیادتر بودن مخارج شخصی و خانوادگی تاجر نسبت به درآمد او در زمان قبل از ورشکستگی.
- اگر تاجر مبالغ عمده صرف معاملاتی کرده که در عرف تجاری موهوم یا نفع آن منوط به اتفاق محض است یا به عبارت دیگر انجام معاملات غیرمتعارف با سود کاملاً احتمالی.
- انجام معاملاتی برای ایجاد تاخیر در امر ورشکستگی مانند خرید کالا به مبلغی بالاتر یا فروش کالا به مبلغی پایینتر از مضنه روز یا به دست آوردن پولی به نحوی که به مصلحت نباشد مانند قرض گرفتن.
- ترجیح یکی از طلبکاران بر دیگران پس از توقف یعنی پرداخت دین یکی از طلبکاران بعد از تاریخ توقف.
- ورشکستگی به تقصیر اختیاری
- در این حالت قاضی ممکن است تاجر را ورشکسته به تقصیر اعلام کند باید توجه داشت که این اختیار اختیار دادگاه است نه دادسرا به عبارت دیگر در صورت برقراری هر یک از موجبات ورشکستگی به تقصیر اختیاری دادسرا باید قرار مجرمیت و کیفرخواست را صادر کند حال دادگاه مخیر است که حکم کیفری مبنی بر ورشکستگی به تقصیر صادر کند یا صادر نکند.
- مواردی که دادگاه ممکن است حکم ورشکستگی به تقصیر تاجر را صادر کند عبارتند از
- اگر به حساب دیگری و بدون آنکه پولی دریافت کند تعهداتی کرده باشد که نظر به وضعیت مالی او در حین انجام آنها آن تعهدات فوق العاده باشد یا به عبارت دیگر تاجر تعهد غیر متعارفی به نفع دیگری بر عهده گرفته باشد.
- اگر عملیات تجارتی او متوقف شده و او ظرف سه روز از تاریخ توقف این امر را به دادگاه اعلام نکند و صورتحساب دارایی و دفاتر تجارتی خود را به دادگاه ارائه ندهد.
- نداشتن دفاتر تجاری یا نقص یا بی ترتیبی در آنها باید توجه داشت که صرف عدم ارائه دفاتر مشمول این بند نیست.
- عدم درج بدهی و مطالباتش به طور دقیق در صورت دارایی.
مجازات ورشکستگی به تقصیر در زمینه مجازات آن به دو ماده برمیخوریم ماده ۵۴۳ قانون تجارت که مجازات آن را ۶ ماه تا ۳ سال حبس میداند و ماده ۶۷۱ قانون مجازات اسلامی که مجازات آن را ۶ ماه تا ۲ سال حبس میداند که ماده ی ۶۷۱ قانون مجازات اسلامی موخرالتصویب است و ماده ۵۴۳ را نسخ میکند.
نکته قابل توجه در صدور حکم ورشکستگی به تقصیر این است که صدور حکم ورشکستگی به تقصیر منوط بدان است که تاجر در این موارد مرتکب تقلب نشده باشد زیرا در صورت تقلب باید حکم ورشکستگی به تقلب صادر کرد و نه حکم ورشکستگی به تقصیر.
ورشکستگی به تقلب
در ورشکستگی به تقلب، تاجر با تقلب و سوء نیت دست به اقداماتی میزند تا خود را ورشکسته و ناتوان از پرداخت دیون معرفی کند ورشکستگی به تقلب نیز مانند ورشکستگی به تقصیر جرم محسوب میشود مجازات آن طبق ماده ۶۷۰ قانون مجازات اسلامی ۱ تا ۵ سال حبس است در موارد زیر حکم ورشکستگی به تقلب تاجر صادر میشود.
- اگر تاجر ورشکسته دفاتر خود را گم کرده باشد
- اگر تاجر ورشکسته قسمتی از دارایی خود را مخفی کرده باشد یا به واسطه تبانی و معاملات صوری از بین برده باشد.
- اگر تاجر ورشکسته خود را به طور تقلبی به میزانی که در حقیقت مدیون نیست مدیون وانمود کند.
- احکام تعقیب جرایم ورشکستگی به تقصیر یا تقلب.
رسیدگی به جرم ورشکستگی به تقصیر یا تقلب به موجب یکی از موارد زیر به عمل میآید
- درخواست مدیر تصفیه به شرط آنکه اکثریت طلبکاران حاضر این امر را تصویب کنند .
- درخواست هر یک از طلبکاران.
- تعقیب دادستان.
حکم ورشکستگی به تقصیر یا تقلب باید با هزینه محکوم علیه برای اطلاع عموم نشر آگهی شود، در صورت ورشکستگی به تقلب یا تقصیر رسیدگی به کلیه دعاوی حقوقی از صلاحیت دادگاه کیفری خارج میشود و در همان دادگاه حقوقی به عمل میآید، مدیر تصفیه مکلف است در صورت تقاضای دادستان تمام اسناد و مدارک و اوراق و اطلاعات لازمه را به او بدهد.
جرائم مرتکب با ورشکستگی
موارد اعمال مجازات ورشکستگی به تقلب :اشخاص زیر به مجازاتی که برای ورشکستگی به تقلب مقرر است محکوم میشوند .
- اشخاصی که با علم و آگاهی به نفع تاجر ورشکسته تمام یا قسمتی از دارایی منقول یا غیرمنقول او را از میان ببرند از دسترس خارج کنند یا پیش خود نگه دارند یا مخفی کنند.
- اشخاصی که به قصد تقلب به اسم خود یا به اسم شخص دیگری طلبی غیر واقعی را اظهار نمایند و مطابق ماده ۴۶۷ قانون تجارت التزام داده باشند که طلب آنها طلبی حقیقی و بدون قصد استفاده نامشروع است.
- اشخاصی که به اسم شخص دیگری یا به اسم اشتباهی تجارت کرده باشند و هر یک از اعمال مندرج در ماده ۵۴۹ قانون تجارت یعنی اعمالی را که موجب ورشکستگی به تقلب است مرتکب شده باشند.
سوالات متداول
مخارج تعقیب تاجر ورشکسته به تقصیر یا تقلب بر عهده چه کسی است ؟
در صورت رای به محکومیت تاجر مخارج تعقیب بر عهده دولت است اما در صورت رای به برائت تاجر اگر تغییر توسط دادستان صورت گرفته باشد مخارج بر عهده دولت است و اگر تعقیب به تقاضای مدیر تصفیه صورت گرفته باشد مخارج بر عهده هیئت طلبکاران است و اگر تعقیب به تقاضای یکی از طلبکاران صورت گرفته باشد مخارج بر عهده همان شخص است.
آیا اگر شخصی به نفع تاجر ورشکسته اموال او را طی معامله صوری به خود انتقال بدهد آیا او نیز مجازات میشود؟
بله اگر شخصی به نفع تاجر ورشکسته اموال او را به خود منتقل کند طی معامله صوری اون نیز محکوم به مجازات ورشکستگی به تقلب میشود.
ReplyForward |