تامین دلیل یکی از راههای حفظ ادله و اسناد برای طرح در دعوا است. زمانیکه دعوایی در مراجع قضایی مطرح می شود و رسیدگی شروع میشود فرد مطرح کننده دعوا باید یکسری دلایل و شواهد و اسنادی برای دفاع از دعوای خود داشته باشد تا در دادگاه مطرح کند و همانطور که می دانید رسیدگی در مراجع طولانی مدت می باشد و ممکن چند سال طول بکشد و در طی این مدت دلایل و شواهد از بین برود برای همین قانونگذار تامین دلیل را در نظر داشته تا فرد برای حفظ شواهد و دلایل به تامین دلیل بپردازد تا در طی مدت رسیدگی ادله اش از بین نرود.
گروه پیشداد در حال حاضر با استفاده از بهترین وکلای ایران، قادر به پیگیری، مشاوره و حل مشکلات حقوقی شما عزیزان است. در صورت تمایل میتوانید با شماره زیر جهت مشاوره تماس حاصل نمایید.
09122389400
تعریف تامین دلیل
تامین دلیل یعنی صورت برداری از ادله موجود برای استفاده در آینده وقتی که دسترسی به آن ادله در آینده غیر ممکن یا دشوار خواهد شد
اوصاف تامین دلیل
- ماهیتاً تامین دلیل درخواست است نه یک دعوا و از همین رو نتیجه آن در قالب یک قرار صادر میشود
- تشخیص درجه ارزش تامین دلیل با همان قاضی است که نتیجه تامین دلیل در برابر او مورد استناد قرار می‌گیرد بنابراین تامین دلیل ارزش خود دلیل را ندارد و ارزش آن در حد اماره قضایی برای قاضی است
- تامین دلیل ممکن از جانب کسی تقاضا شود که در دعاوی آتی می‌خواهد به عنوان خواهان از آن استفاده کند یا به عنوان خوانده استفاده کند
- مرجع صالح برای تامین دلیل از حیث صلاحیت ذاتی بنابر ماده ۱۴ قانون آیین دادرسی مدنی تامین دلیل در صلاحیت دادگاه عمومی است اما بنا بر قانون شوراهای حل اختلاف در مناطقی که شورای حل اختلاف وجود داشته باشد در صلاحیت شورای حل اختلاف است
- از حیث صلاحیت محلی در صلاحیت آن مرجعی است که دلیل مورد تمیم در حوزه آن واقع شده است
شرایط شکلی درخواست تامین دلیل
- درخواست تامین دلیل ممکن است در جریان رسیدگی به یک دعوا یا قبل از اقامه دعوا و به طور مستقل طرح شود درخواست تامین دلیل ممکن است کتبی باشد یا شفاهی
- اگر تقاضای تامین دلیل در جریان یک دعوا طرح نشود و به طور مستقل طرح شود چون نیاز به ارجاع به یک شعبه دارد گرچند ماهیتاً یک درخواست است اما باید روی برگه مخصوص دادخواست نوشته شود
- برای درخواست تامین دلیل باید مشخصات خواهان و مشخصات طرف مقابل یعنی کسی که قرار است این تمرین دلیل در آینده علیه وی استفاده شود نوشته شود البته اگر تعیین طرف مقابل امکان‌پذیر نباشد می‌توان بدون تعیین او اقدام به تامین دلیل کرد
- برای درخواست تامین دلیل باید موضوع دعوایی که برای اثبات آن درخواست تامین دلیل میشود و اوضاع و احوالی که موجب درخواست تامین دلیل شده نیز ذکر شود
- شرایط طرح دعوا مانند سمت اهلیت نفع صلاحیت دادگاه و غیره باید در درخواست تامین دلیل نیز رعایت شود در غیر این صورت دادگاه قرار رد درخواست صادر می‌کند
- اگر در درخواست تامین دلیل شرایط شکلی این درخواست رعایت نشده باشد در این صورت اخطار رفع نقص صادر نمی‌شود زیرا این درخواست یک دعوا نیست بلکه دادگاه قرار رد درخواست صادر می‌کند
اجرای تامین دلیل
- منظور از اجرای این قرار صورت برداری از ادله است در این خصوص توجه داشته باشید که
- اگر قرار تامین دلیل در جریان رسیدگی به اصل دعوا درخواست شده باشد و فقط نتیجه تامین دلیل مبنای حکم دادگاه باشد باید قاضی راسا تامین دلیل را اجرا کند یا آنکه گزارش تامین دلیل باید مورد وثوق قاضی باشد
- اگر موضوع دلیلی که شخص در پی تامین آن است نظریه کارشناسی رسمی دادگستری باشد طبیعی است که بخشی از اجرای تامین دلیل بر عهده کارشناس قرار می‌گیرد به این حالت درخواست تامین دلیل با جلب نظر از کارشناس می‌گوییم
- اگر شخصی در مسیر اجرای قرار تامین دلیل مانعی ایجاد کند برای مثال متصرف ملک از باز کردن درب ملک برای معاینه ملک توسط کارشناس یا اشخاص اجرا کننده قرار تامین دلیل خودداری کند این قرار قهرا و با کمک مامورین انتظامی قابل اجرا است
- اجرای تامین دلیل نیازمند صدور اجرایی نمی‌باشد
حضور طرف مقابل برای تامین دلیل
- برای تصمیم گیری در خصوص درخواست تامین دلیل و صدور قرار تامین دلیل نیاز به احضار طرف مقابل نیست بنابراین درخواست تامین دلیل به طرف مقابل ابلاغ نمی‌شود
- برای اجرای قرار تامین دلیل یعنی صورت برداری از ادله نیاز به احضار طرف مقابل است جز در امور فوری بنابراین تامین دلیل علی الاصول باید با دعوت از طرف مقابل صورت گیرد
- در خصوص دعوت از طرف مقابل عدم حضور او مانع اجرای قرار تامین دلیل نیست و تامین دلیل حتی در صورت عدم حضور او اجرا میشود
قابلیت اعتراض به تامین دلیل
در خصوص قابلیت اعتراض به این قرار باید توجه داشت که
- قرار تامین دلیل قابل اعتراض یا تجدید نظر نیست نمی‌توان به قرار تامین دلیل اعتراض داشت و نقض آن را از همان مرجع صادر کننده یا مرجع بالاتر درخواست کرد
- قرار رد درخواست تامین دلیل نیز قابل اعتراض یا تجدید نظر نیست
- نتیجه تامین دلیل قابل اعتراض است یعنی شخصی که تامین دلیل علیه او مورد استناد قرار گرفته می‌تواند به نتیجه آن اعتراض کند برای مثال اگر نظریه کارشناس مورد تامین دلیل قرار گرفته باشد و سپس این نظریه کارشناسی که تامین شده در دعوایی علیه شخص مورد استناد قرار گیرد شخصی که تمرین دری علیه او مورد استناد واقع شده می‌تواند به نتیجه آن اعتراض کند و برای مثال درخواست کارشناسی مجدد را بنماید
سوالات متداول
آیا مفاد اسناد رسمی قابل تامین دلیل است یا خیر؟
خیر از آنجا که اسناد رسمی ثبت و ضبط شده و استفاده از آنها علی الاصول با مشکلی روبرو نمی‌باشد علی الاصول قابل تامین دلیل نیست
آیا قاضی می‌تواند صرفاً بر مبنای نتیجه تامین دلیلی که قبلا صورت گرفته است رای صادر کند؟
بله بنابر ماده ۱۵۳ قانون آیین دادرسی مدنی اگر مبنای رای قاضی صرفاً نتیجه تامین دلیل باشد باید راسا خود قاضی آن را انجام دهد یا اینکه نتیجه تامین دلیل باید مورد وثوق او باشد
چه کسی صلاحیت تامین دلیل دارد؟
دادگاه اختیار دارد تامین دلیل را به عهده دادرس علی البدل دادگاه یا مدیر دفتر بگذارد ولی برای این کار معمولا مدیر دفترها مامور میشوند. ( در حال حاضر دادرس دادگاه با صدور قرار ، موضوع تأمین دلیل را به یکی از کارشناسان رسمی دادگستری در رشته مربوط ارجاع و نظر وی را جلب می نماید.
 | ReplyForward |